تدوین فیلم رئال و مستند؛ حقیقت در قاب تدوین

تدوین در فیلم‌های رئال و مستند، برخلاف ژانرهای تخیلی یا کمدی، باید بیش از هر چیز به حقیقت و اصالت موقعیت‌ها وفادار بماند. اما همین وفاداری، نیازمند انتخاب‌های هوشمندانه تدوین‌گر است تا روایت جذاب، روان و باورپذیر شکل بگیرد.

۱. تدوین فیلم رئال

فیلم رئال یا رئالیستی تلاش می‌کند زندگی و جامعه را همان‌طور که هست به تصویر بکشد. در اینجا تدوین‌گر باید:

• از برش‌های طبیعی و بی‌تکلف استفاده کند.

• به جای ریتم مصنوعی، ریتم زندگی واقعی را در نماها حفظ کند.

• اجازه دهد بازیگری و موقعیت خودش روایت را پیش ببرد، نه تکنیک‌های اغراق‌آمیز تدوین.

در رئال، هر برش اضافه ممکن است حس واقعی بودن را از بین ببرد. بنابراین تدوین‌گر مثل یک ناظر خاموش عمل می‌کند که فقط انتخاب می‌کند، نه تحمیل.

۲. تدوین فیلم مستند

مستند بر پایه‌ی واقعیت ساخته می‌شود، اما این واقعیت بدون تدوین نمی‌تواند روایت منسجم پیدا کند. وظیفه تدوین‌گر در مستند این است که:

• از میان ساعت‌ها تصویر خام، یک روایت خطی یا موضوعی بسازد.

• به کمک صداگذاری، نریشن یا آرشیو، ارتباط منطقی و عاطفی میان سکانس‌ها ایجاد کند.

• در عین جذابیت، صداقت و بی‌طرفی اثر را حفظ نماید.

گاهی تدوین مستند شبیه کار نویسنده است؛ تدوین‌گر با چینش صحنه‌ها، داستانی را خلق می‌کند که در عین واقعی بودن، تماشاگر را جذب کند.

۳. وجه مشترک

چه در رئال و چه در مستند، سادگی، صداقت و ریتم طبیعی اصل کلیدی تدوین است. اگر مخاطب حس کند روایت دست‌کاری شده، اعتمادش از بین می‌رود.

🔻 در یک جمله: تدوین خوب در فیلم رئال و مستند یعنی هنر دیدن واقعیت، نه ساختن آن.